>
Ustalenie planu sieci szkół podstawowych i gimnazjów prowadzonych przez
gminę oraz określenie granic obwodów szkół publicznych należy do
kompetencji rady gminy. W art. 17 ust. 2 ustawy, ustawodawca zawarł
warunki obowiązujące przy ustaleniu sieci szkół, tak aby droga dziecka z
domu do szkoły nie przekraczała 3 km w przypadku klas I-IV szkół
podstawowych i 4 km w przypadku klas V-VI szkół podstawowych oraz
uczniów gimnazjów. Jeżeli droga dziecka z domu do szkoły, w której
obwodzie dziecko mieszka, przekracza te odległości, to w myśl art. 17
ust. 3 ustawy, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu
i opieki w czasie przewozu lub zwrot kosztów przejazdu środkami
komunikacji publicznej.
Z powyższego wynika, że w obowiązujących przepisach ustawodawca nie
przewidział sytuacji, aby gmina zapewniała bezpłatny transport lub
zwracała koszty przejazdu wtedy, gdy szkoła do której dziecko uczęszcza
nie jest szkołą w obwodzie której dziecko mieszka oraz jeżeli droga
dziecka do szkoły obwodowej nie przekracza odległości, o których mowa w
powołanym wyżej art. 17 ust. 2 ustawy.
Stanowisko takie potwierdza również wyrok z dnia 5 września 2007 r., w
którym Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że w
obowiązujących przepisach ustawodawca nie przewidział sytuacji, aby
gmina zwracała koszty przejazdu wtedy, gdy szkoła do której dziecko
uczęszcza położona jest bliżej od szkoły, w obwodzie której dziecko
mieszka (I OSK 835/07 LEX nr 384137).
W świetle powyższego stwierdzić należy, ze gmina nie ma obowiązku
organizowania bezpłatnego transportu czy zwrotu kosztów przejazdu dzieci
do szkół znajdujących się w innej gminie.
Natomiast udzielenie wsparcia finansowego w stosunku do dzieci
niespełniających kryteriów dowozu ustalonych wyżej wymienionymi
przepisami ustawy jest możliwe jedynie na podstawie ustawy o pomocy
społecznej, po spełnieniu zawartych w tej ustawie wymogów formalnych.
Stanowisko takie potwierdza wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30
września 1997 r., sygn. akt K 6/97, który orzekając o zgodności art. 17
ust. 3 ustawy z Konstytucją wskazał, że jeżeli ze względu na sytuację
społeczną lub materialną rodzin dzieci, których droga z domu do szkoły
nie przekracza odległości określonych w art. 17 ust. 2 ustawy, istnieją
uzasadnione powody udzielenia wsparcia finansowego w zakresie kosztów
ponoszonych na dojazd, to gminy mogą samodzielnie, w oparciu o zasadę
słuszności, uruchomić pozostające w ich dyspozycji środki socjalne.
Pogląd taki znajduje uzasadnienie również w uchwale Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Zielonej Górze z dnia 2 lipca 2008 r.. W uchwale RIO
stwierdziła, że "Artykuł 6 i 18 ust 1 ustawy o samorządzie gminnym nie
mogą stanowić samodzielnej podstawy prawnej do podjęcia uchwał przez
radę miasta i gminy, określających zasady dofinansowania dowozów
szkolnych z budżetu gminy uczniom niespełniającym kryteriów odległości
ujętych w art. 17 ust. 2 ustawy o systemie oświaty." Ponad to RIO
wskazała, że możliwość dofinansowania dowozu dzieci do szkół winna
wynikać wprost z obowiązujących przepisów prawa w tym zakresie, gdyż
organ władzy publicznej, wykonując zadania publiczne, jest obowiązany
działać wyłącznie w granicach obowiązującego prawa.
Vulcan sp. z o.o.
ul. Wołowska 6
51-116 Wrocław
tel.:(71) 325 48 48
tel.:(71) 347 48 40