Aktualność "Brak zaopiniowania uchwał JST przez ZNP skutkuje nieważnością"

Realizacja trybu opiniodawczego z art. 19 ust. 1 i 2 ustawy o związkach zawodowych w stosunku do aktów prawnych dotyczących grupy zawodowej nauczycieli powinna polegać na uzyskaniu opinii organów struktury wojewódzkiej lub powiatowej OPZZ, ewentualnie - jeśli rolę opiniującego ma odgrywać Zarząd Oddziału ZNP - powinien on posiadać upoważnienie – taką tezę przedstawił Wojewódzki Sąd Administracyjny z Białymstoku w sprawie o sygn. akt: II SA/Bk 86/15 z dnia 19 marca 2015 roku.

Stan faktyczny

W przedmiotowej sprawie rada gminy określiła uchwałą tygodniową liczbę godzin obowiązkowego wymiaru zajęć dla pedagogów oraz logopedów zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez gminę. Wojewoda zaskarżył uchwałę do sądu administracyjnego, zarzucając gminie podjęcie uchwały bez uprzedniego uzyskania opinii związków zawodowych, a więc naruszenie art. 19 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych. W ocenie wojewody, gdy projekt aktu prawnego zawiera regulacje dotyczące praw pracowników (w tym przypadku pedagogów i logopedów szkolnych), ich interesów płacowych, zawodowych lub socjalnych, organizacje związkowe są uprawnione do zaopiniowania projektu. Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego, uchwałę przesłano do zaopiniowania ok. trzy miesiące po opublikowaniu. Wojewoda podniósł, że przypadek pominięcia związków zawodowych w opiniowaniu projektu uchwały organu jednostki samorządu terytorialnego, stanowi istotne naruszenie prawa i daje podstawę do stwierdzenia nieważności takiej uchwały.

W odpowiedzi na skargę rada gminy wyjaśniła, że nie mogła się zwrócić o opinię do zarządu oddziału ZNP, gdyż jednostka ta nie jest organizacją reprezentatywną w rozumieniu ustawy o Komisji Trójstronnej.

Rozstrzygnięcie WSA

Sąd nie zgodził się ze stanowiskiem gminy. Zdaniem WSA, aby zrealizować tryb opiniowania, wynikający z ustawy o związkach zawodowych, należało uzyskać opinię organów struktury wojewódzkiej lub powiatowej OPZZ, ewentualnie – jeśli rolę opiniującego ma odgrywać zarząd oddziału ZNP – powinien on posiadać odpowiednie upoważnienie wynikające ze Statutu OPZZ. W ocenie Sądu, rolą organu kierującego do zaopiniowania jest poszukiwanie podmiotu uprawnionego do wydania opinii.

WSA postanowił zatem, że organ nie zrealizował prawidłowo obowiązku określonego w art. 19 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 roku o związkach zawodowych, bowiem zgodnie z art. ust. 19 ww. ustawy, organy władzy i administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego kierują założenia albo projekty aktów prawnych do odpowiednich władz statutowych związku, określając termin przedstawienia opinii nie krótszy niż 30 dni.

Jak z powyższego wynika, nie mogło stanowić prawidłowego wypełnienia tego obowiązku przedłożenie do zaopiniowania Zarządowi Oddziału ZNP nie projektu uchwały ale jej wersji uchwalonej, która to sytuacja miała miejsce w sprawie niniejszej – stwierdził Sąd. Powyższe uchybienia (podjęcie uchwały z istotnym naruszeniem prawa) w ocenie WSA w Białymstoku stanowiły wadę kwalifikowaną uchwały prowadzącą do stwierdzenia jej nieważności.

Wyrok jest prawomocny.

Źródło: CBOSA